Cho dù ở nơi đâu, vào dịp chào đón năm mới, mỗi đất nước lại có những đặc trưng riêng thú vị và khác biệt. Ở Nhật Bản- một đất nước nổi tiếng với xử sở hoa anh đào cũng vậy. Cùng tìm hiểu một số điều thú vị vào dịp chào năm mới ở đây nhé.
Tặng quà và Thiệp chúc Tết- 御歳暮と年賀状:
Theo truyền thống, người Nhật sẽ tặng nhau những món quà cuối năm (oseibo) trong tháng 12.Ngoài ra, họ cũng viết và gửi thiệp chúc Tết (nengajo) để mọi người có thể nhận được vào năm mới.Những tấm bưu thiếp có vẽ hình 12 con giáp hoặc in ảnh gia đình, kèm với lời chúc Tết sẽ được gửi đến nhà người thân và những người đã giúp đỡ mình. Gần đây xu hướng gửi thiệp điện tử qua email hay mạng xã hội tăng lên làm số lượng bưu thiếp giảm xuống đáng kể. Tuy nhiên, một tấm thiệp viết tay bao giờ cũng đem đến cảm giác ấm áp và khiến cho người nhận hân hoan hơn. Những gia đình có tang sẽ không nhận và không gửi tấm Nengajo nào trong vòng 1 năm, trường hợp này được gọi là “Mochuu-喪中”.
*Giã bánh Dày- 餅つきーMochi Tsuki: Là hoạt động truyền thống chào đón năm mới của người Nhật, diễn ra vào ngày 30 tháng 12 hàng năm, khi mà người Nhật cần chuẩn bị bánh Dày cho súp Ozoni và Bánh Kagamimochi cho ngày đầu năm.
Xuất hiện đầu tiên vào thời đại Nara, Mochi là tên gọi chung của các loại bánh làm từ bột gạo nếp, tương tự như bánh Dày Việt Nam. Với ý nghĩa cầu nguyện cho mùa màng bội thu trong năm tới và cầu mong bản thân có sức mạnh và sự dẻo dai giống như chiếc bánh dày.
Sau đợt dọn dẹp すす払い, mọi người sẽ bắt đầu trang hoàng nhà cửa từ ngày 13/12, tốt nhất là ngày vào “28” hoặc “30” và đặc biệt là tránh 2 ngày “29” và “31”. Bởi vì số 29 trong tiếng Nhật phát âm gần giống với “Nijyu no kurushimi”, tức “Hai lần nỗi đau”, Và sẽ rất thất lễ nếu trang trí nhà cửa vào ngày 31 cận sát với ngày Tết, cho nên người Nhật thường tránh trang hoàng vào 2 ngày này.
-Kadomatsu-門松 :???
Để cầu bình an may mắn cho năm mới, trước khi tết đến nhà nhà sẽ treo một bó Kadomatsu trước cửa. Truyền thuyết kể rằng, Kadomatsu có hình giống cái thang để mời thần Toshigamisama giáng trần và ẩn mình vào thân cây tùng Kadomatsu đem may mắn đến cho mọi nhà. Thông thường, người ta sẽ dựng cây tùng vào ngày 13/12 đến khoảng 7/1 (大正月) hoặc Rằm Tháng Giêng(小正月)15/1.
+ Kadomatsu ở cạnh cửa nhà hoặc cửa công ty: Một bó Kadomatsu truyền thống được làm bằng 3 ống tre tươi, vài cành thông được xếp theo số lẻ, và những chi tiết trang trí khác để Kadomatsu được đẹp hơn. Người Nhật quan niệm rằng hạnh phúc không thể chia được và nỗi bất hạnh mới cần phải “chia hết”, đó là lý do mà các cành thông luôn được chia theo số lẻ. Ngoài ra, cây thông là biểu tượng của sự vĩnh hằng, trường cửu, còn cây tre là sự dẻo dai, trưởng thành. Và hai loại cây này có thể thích ứng trong các trường hợp khắc nghiệt tới đâu vẫn xanh tốt, vì thế người Nhật quan điểm rằng khi nhìn thấy hai loại cây này vào dịp năm mới thì mọi người sẽ có sức khỏe tốt và sức sống bất diệt.
Tổng vệ sinh nhà cửa-すす払い- 大掃除:
Vào những ngày này, thường là trước ngày tết 1 đến 2 tuần, tất cả mọi gia đình sẽ bắt đầu dọn dẹp nhà cửa, phủi quét bụi bặm, mua sắm những đồ gia dụng mới, trước cổng nhà và phía bên trong đều sẽ được trang trí những đồ dùng đa số làm từ gỗ thông, thân tre và mận. Từ trong ra ngoài đều phải được lau dọn sạch sẽ và sắp xếp gọn gàng.Và đây cũng là cơ hội để mọi người trong gia đình chăm sóc cho mái ấm cư ngụ của mình, vì thông thường những ngày trong năm nhiều người sẽ bận đi làm và không có thời gian chăm sóc nhà cửa.Hiện nay, các Thần điện, chùa chiền vẫn tổ chức các buổi lễ Susuharai linh thiêng vào ngày 13.
Lễ hội Oshougatsu (お正月):???
Tháng Giêng tại Nhật Bản được gọi là “Oshougatsu-お正月” có nghĩa là “Chính Nguyệt”. Tết cổ truyền trong tiếng Nhật gọi là “Oshougatsu” bắt nguồn từ phong tục chào đón vị thần năm mới Toshigamisama(年神様), vị thần tượng trưng cho sức khỏe, may mắn và phát đạt. Ngày xưa khi Nhật Bản còn đón tết âm lịch như các nước khu vực Châu Á khác, Oshougatsu được dùng để gọi cho lễ chào đón năm mới. Tuy nhiên sau này Nhật Bản chuyển sang đón tết dương tức là ngày đầu tiên của tháng Giêng dương lịch 1/1– một trong những ngày lễ truyền thống quan trọng nhất trong năm, một dịp để mọi người trong gia đình xa gần tụ họp, cùng nhau chào đón năm mới.
Tết Oshougatsu diễn ra từ ngày 1 đến 3-1. Người dân Nhật Bản chuẩn bị cho lễ hội từ ngày 13/12 đến 28/12. Vào những ngày này, mọi gia đình đều dọn dẹp sạch sẽ, chuẩn bị đồ dùng và trang trí nhà cửa đón năm mới. Ngày 1/1 là một ngày quan trọng, đánh dấu sự bắt đầu của một năm mới. Người ta quan niệm rằng, xem mặt trời mọc vào ngày này là việc làm tốt nhất để chào đón một năm mới thịnh vượng, may mắn và tốt đẹp. Tết Nhật Bản có những điểm tương đồng với các nước phương Đông, tuy nhiên cũng có nét đặc sắc về phong tục tập quán khác biệt với nhiều nghi thức đặc biệt và mang phong cách riêng của một đất nước giàu truyền thống.
